Page 28 - dtcf-tanıtım-kitapcığı

Karşılaştırmalı Dil İncelemeleri, 20. YY. Dilbilim Akımları ve Evrensel Dilbilgisi gibi derslerde
dil, dil sistemi, dilin işleyişi konularında, pek çok dile yönelik uygulama çalışmalarıyla
bilgilendirilen öğrenciler, doğal olarak program boyunca Türkçe üzerinde de ayrıntılı
çalışmalar yapmaktadırlar. Örneğin kendilerine, Türkçenin ses yapısı, seslerin nasıl
çıkarıldığı, ses uyumları ve sese dayalı özellikler uygulamalı olarak öğretilmektedir. Öte
yandan, Türkçenin çekim ve türetmede ne gibi özellikler gösterdiği, biçimbilim açısından
incelenmektedir. Ekler, bunların birleşmeleri, ad ve eylem çekimindeki özellikler ele
alınmakta; ayrıca sözcük türleri, eklerin görevleri üzerinde de ayrıntılı bir biçimde
durulmaktadır. Bu çalışmalar yapılırken öğrenci, çağdaş dilbilim ve dilbilgisi kuramlarıyla
da beslenmekte ve bilgi düzeyinin karşılaştırma ve soyutlama yapabilecek düzeye
getirilmesi hedeflenmektedir.

Öğrenciye, Türkçenin sözdizimi özellikleri de değişik dilbilgisi yaklaşımları doğrultusunda
öğretilmekte ve dünya dillerinden bu açıdan ayrılan özellikleri karşılaştırmalı çalışmalarla
incelenmektedir. Ayrıca öğrenci, sözcük ve tümce anlambilimi konusunda da Türkçede
ayrıntılı çalışmalar yapabilecek düzeye getirilmekte, bunu metindilbilim, üslup çalışmaları
gibi daha üst alanlar izlemektedir. Dünya dil aileleri ve Türkçenin dünya dilleri içindeki yeri,
tüm belirleyici özellikler doğrultusunda tartışılmakta, öğrencilerin yaşayan Türk dilleri ve
lehçeleri konusunda da bilgilendirilmesine çalışılmaktadır. Bunlardan başka, dilin ve
Türkçenin statüye, role ya da mesleğe, eğitim düzeyine vb. göre olan değişik kullanımları,
çocukta dil gelişimi gibi konular da program dahilinde öğrenciye aktarılmaktadır.

Dilbilim programında önemle üzerinde durulan bir başka alan ise, anadili ve yabancı dil
olarak Türkçenin öğretimi konusudur. Öğrenci, bu konularla ilgili olarak, öncelikle
kuramsal düzeyde yetiştirilmekte, daha sonra ise özellikle Türkçeye yönelik uygulamalarla
bilgisi pekiştirilmektedir. Bölüm programı içinde öğrenciye bilimin temel kurallarını,
bilimsel geleneği aktarma ve bu konuda bilgilenmesini sağlama her zaman ön planda
tutulmuş bir amaçtır. Bu doğrultuda, öğrenci, araştırma yöntem ve teknikleri konusunda
yetiştirilmekte, mezuniyet tezi başta olmak üzere tüm çalışmalarında kendisinden bilimsel
kurallara uyması ve onları uygulaması istenmektedir.

Dilbilim Bölümü, bu güne kadar özellikle dilin önemli bir çalışma malzemesi olduğu
alanlara eleman vermiş bir daldır. Reklamcılıktan metin yazarlığına, halkla ilişkilerden
düzeltmenliğe, Türkçe ve İngilizce okutmanlığına kadar uzanan geniş bir çalışma alanı olan
bu uzmanlık dalının önemi, ülkemizde de yavaş yavaş daha belirginleşmektedir. Mevcut
program üzerinde ise, günün gerekleri doğrultusunda düzenli olarak değiştirme ve
yenileştirme çalışmaları yapılmaktadır.

Dilbilimci unvanını taşıyan mezunlarına bölümde, yüksek lisans ve doktora programlarıyla
lisansüstü çalışma olanakları da sağlanmaktadır.

Dilbilim Ne ile İlgilenir?
Dilbilim, insanın diğer canlılardan ayrıcalık belgesi olarak kabul edilen dili ve ona bağlı
olarak düşünceyi ve davranışı inceleme alanı olarak seçer. Dilbilim çalışmaları, tek tek
dilleri daha çok tarihsel gelişimi,coğrafi görünümleri ve dilbilgisel kuralları açısından
28